NIEUWS KUNST
De finesse van Preta Wolzak en de onstuimigheid van Bas Kosters versterken elkaar in Museum Rijswijk
Duotentoonstelling van activistische textielkunstenaars met voorliefde voor felle kleuren.
Je verwacht het niet. Kom je in Rijswijk het centrum binnen, parkeer je naast de kerk van de Volle Evangelie Gemeente waar in koeienletters GOD ROEPT U op staat, passeer je even verderop de protestantse Oude Kerk en een Zeemanfiliaal. Pal daartegenover staat Museum Rijswijk en daar hangen momenteel bepaald geen alledaagse of christelijke afbeeldingen, maar werken die gaan over vrouwenonderdrukking en erotiek.
Wat daar dan precies te zien is? Een duotentoonstelling van twee textielkunstenaars. Klinkt braaf, is het niet, want de kunstenaars in kwestie zijn Bas Kosters en Preta Wolzak, uitgesproken types die enerzijds een liefde voor felle kleuren delen, en anderzijds beiden graag de kont tegen de krib gooien en actie voeren tegen misstanden waarover ze zich boos maken. In het geval van Wolzak is dat het klimaat, vrouwenonderdrukking en vergeten vrouwen in de bètawetenschappen. In het geval van Kosters is dat elkaar veroordelen, zelfhaat en hypocrisie.
Kosters maakt al jaren naam als modeontwerper en multidisciplinair kunstenaar, Wolzak is pas sinds een jaar of vier onder haar eigen naam ‘uit de kast’ als textielkunstenaar. Ze leerden elkaar kennen op Art Basel Miami, omdat ze dezelfde galeriehouder hadden. Het klikte, ze herkenden zelfs zo veel van zichzelf in elkaar, dat toen Preta de vraag kreeg om te exposeren in Museum Rijswijk, ze de conservator van dienst liet weten: ik doe het wel, maar alleen als Bas ook mee mag doen.
Dat had meer redenen dan dat ze het gezellig vond met Bas. Het begon ermee dat ze eerlijk gezegd niet zo veel had met het museum in kwestie, en heel praktisch: dat ze eigenlijk te weinig werk had om het museum mee te vullen – een groot deel van haar geborduurde schilderijen was verkocht aan Amerikanen en die wilde ze niet meteen terugvragen. Nieuw werk maken zou te lang duren, borduren kost gewoon veel tijd, soms moet ze een geborduurd portret wel vier keer uithalen. Bas had genoeg werk liggen – wandkleden, poppen, schetsen, vazen – én kon sneller nieuw werk maken. Vandaar dat de tentoonstelling Serious International Business honderd werken van Kosters bevat en ‘maar’ dertig van Wolzak.
Hebben de werken met elkaar te maken? Nee. Ze verschillen sterk, tegenover de grove streken van Kosters staan de minutieuze borduursteken van Wolzak. Tegenover de particuliere emoties van Bas staan de wereldzorgen van Preta. Passen de werken bij elkaar? Dat dan weer wel. Door de vele kleuren wordt het een opgewekt geheel, en haar finesse en zijn onstuimigheid versterken elkaar juist.
In de grote zaal in de nieuwbouw van het museum hangt Kosters nieuwe serie Quest For Self Love naast twee kleine geborduurde portretten uit Wolzaks serie Fighting Females, waarin ze vrouwenverminkingen in Afrika aankaart. Met het grote doek Arctic Charade agiteert ze tegen pooltoerisme, de beeldjes van klei, hout, epoxy, wol en zijde maakte ze ter afwisseling, want ‘van al dat borduren krijg ik dikke polsen’.
In de kamers van het oude gedeelte van het museum – een herenhuis uit 1790 – staan ook glazen vazen en zachte Barbapapa-achtige sculpturen van Kosters, en hangen pikante werken als Tickle Pickle heel koddig tussen de brave historische bloemen- en landschapsschilderijtjes van lokale kunstenaars uit de vaste collectie. Voor kloeke erecties en andere geslachtsdelen deinst Kosters nergens terug, zelfs de bomen op het sprookjesachtige wandkleed Schwarzwald Sunset Tree Gathering hebben piemels.
Rijst de vraag: waarom nou Rijswijk? ‘Omdat Rijswijk iets met textiel heeft’, verklaart Kosters. ‘Het museum heeft zelfs een textielbiënnale.’ Conservator Anne Kloosterboer: ‘We wilden heel graag iets met Preta, ik vind haar werk heel mooi en ze verkoopt ontzettend goed.’ Voor wie geen 9.700 euro kan missen voor een groot doek van Wolzak zijn er in de royaal gesorteerde museumwinkel grote sjaals met fotoprint van haar borduurportretten te koop. En Bas Kosters-mokken met piemelprint. Serious business, natuurlijk, maar ook business om vrolijk van te worden. MUSEUM RIJSWIJK ROEPT U, kortom.